martes, 23 de febrero de 2021

Obviedatz que talment no has leyiu istos días, por Gerardo Tecé

Foto orichinal: Cherardo Callejón
(Traducción de l'articlo de Gerardo Tecé publicau lo 22/02/2021 en ctxt)

Iste país tendrá los suyos deficits, pero tamién ofreixe grans oportunidatz en bell ambito. Si en lo sector turistico trobamos posibilidatz arrienda de sol y placha u en lo gastronomico la birolla mas rica y saludable con que disenyar una buena dieta, l’ambito d’o periodismo espanyol brinda a día de hue la oportunidat de que qualsequier que meta sobre la mesa quatre u cinco obviedatz firme un articlo diferenciable d’a resta d’os publicaus cada día. En un país que mas que en Estau de Dreito vive en estau de propaganda, decir lo obvio en lo sector d’o periodismo ye garantía de ofrir un producto orichinal. La polemica dimpués d’os disturbios a radiz de que s’engarchole a lo raper Pablo Hasél en ye un buen eixemplo.

La fayena d’a policía ye la de guarenciar l’orden. Por ixo, quan belún en una protesta, no importa lo motivo, creba un escaparate a cantalazos u crema mobiliario urbano, las fuerzas de seguridat astí presents tienen la obligación de detener a ixa persona y meter-la a disposición d’un chuez. Manimenos, no ye fayena d’a policía empecipiar disturbios. No ye función d’a policía enrestir sin chustificación contra collas de manifestants en actitut pacifica, ni foter balazos de goma contra los uellos d’as chicas que pasen por la carrera. Menos encara fer-se la mofla en retz socials d’a chica dimpués d’haber perdiu un uello. Tampoco no ha d’estar la policía un actor politico que faiga servir la fuerza de manera diferent seguntes lo perfil ideolochico que tienga debant. Como tampoco no ye función d’a policía adchectivar lo ciudadano durant lo suyo servicio. No ha de clamar la policía puta a una manifestant, ni calificar como antisistema debant d’a prensa a qui van a manifestar-se. Un adchectivo tant subchectivo que entre que la policía piensa en un encaperuchau yo pienso en Rodrigo Rato con truqueta quan l’ascuito. A la policía se le demanda profesionalidat en las suyas actuacions, no pas comentarios de texto en las depeixas.

La fayena d’o Gubierno ye la de guarenciar la seguridat y la de controlar la calidat d’as actuacions d’os suyos funcionarios. La fayena d’o Gubierno, en iste caso la fayena d’o Ministerio d’Interior menau por Grande-Marlaska, no ye la d’aplaudir acriticament todas y cada una d’as actuacions d’os suyos policías subordinaus, ni la de mirar-se enta atro cabo quan se cometen abusos d’autoridat contra ciudadans que pagan los chornals de policías y ministros. Fer isto, no investigar posibles abusos y malas praxis, ye un atentau contra los dreitos civils. Esmachinen isto mesmo aplicau a atros ambitos. Esmachinen un chuez negando-se a investigar denuncias de torturas de detenius en comisarías. ¿Se lo esmachinan?

La fayena d’a oposición ye la de exichir-le a lo gubierno, en iste caso a lo de Pedro Sánchez, que guarencie l’orden en las carreras y que guarencie tamién l’atento cumplimiento d’as funcions policials. La oposición ye astí pa sinyalar y criticar a lo Gubierno que permita actuacions policials que caigan en la brutalidat u en lo inchustificau. La oposición no cumpliría con las suyas funcions si aplaudise las malas praxis policials pa ganar votos y, en cuenta de fer lo suyo treballo como oposición, s’adedicase a montar campanyas partidistas prebando d’apropiar-se d’un cuerpo de l’Estau que pagamos totz, sigamos d’izquierdas u dreitas.

La fayena d’os medios de comunicación ye de cusirar que las actuacions d’a policía a las ordens d’o Gubierno y l’actividat d’a oposición sigan las adequadas. No ye fayena d’os medios perseguir vía telediario u tertulia a los manifestants violentos. Pa ixo ya i son la policía y los chueces. Como tampoco no ye función d’o periodismo de fer una triga a la carta que amuestren actos violentos contra mobiliario urbano y eliminen d’as suyas informacions los actos violentos perpetraus por la policía contra manifestants que no fan actividatz violentas. Antimas de cusirar a lo poder - y recordemos que lo poder no lo tien qui crema una papelera, sino lo policía que represienta a l’Estau - ye fayena d’os medios d’informar y dar contexto, nunca no d’intoxicar a la población, eslizando ideyas como que qui protesta por l’engarcholamiento d’o raper Hasél, ye un desfensor d’a violencia. No ye cierto. Habrían los medios de recordar que las protestas, con y sin violencia puntual, se dan a sobén en totz los países con libertatz. Y que no se dan en paradisos de tranquilidat y pacifismo como Arabia Saudí.

Ye fayena d’os columnistas d’opinión de deixar claro que atros companyers de profesión mienten sabiendo que lo fan porque viven en un contino estau de propaganda bien financiada. Ye fayena de qui opina en los medios de recordar que puet fer mal prebo un tipo de letras faciletas y violentas, tant felalo como pa calificar de complice d’o faixismo a Julio Anguita lo mesmo día d’a suya muerte. Pero nunca no puedes, si quiers vivir en un país que respete los dreitos civils mas basicos, permitir que belun entre en la garchola condenau por las letras d’as suyas cancions u por los suyos tuits infantils.

domingo, 21 de febrero de 2021

Lo golpe d'estau d'o Cheneral Palafox. Entrevista con Antonio Peiró. ENtreVISTAS varrenadas 01

En 2018 Antonio Peiró publicó, con Prensas de la Universidad de Zaragoza El golpe de estado del general Palafox, un libro polemico que repasa los feitos que van ocurrir en los primers momentos d’a Guerra d’Independencia que levoron a Palafox, un d’os grans protagonistas d’o conflicto, a amuntonar poder a-saber-lo. Como ya ha feito en anterios ocasions, Peiró va dreito t’as fuents pa comprebar qué i hai de mito y qué de realidat en cómo nos han recontau la historia.

TdB: Pareixe que sí que i hai prou consenso en que Palafox, un chenio militar, no’n yera. ¿Ye asinas?

A. Peiró: No teneba experiencia quan plega 1808. Nomás heba estau en una acción militar en la Guerra contra la Convención, posiblement bell mes, muit poco tiempo. Antimás ell cuenta que i estió feriu, en la Guerra contra la Convención pero no lo incluye en la suya fuella de servicios. Qualsequier militar que siga feriu en acción de guerra lo incluye, asinas que ye bien probable que ixa situación siga falsa. Ell, quan ye en Zaragoza mientras los sitios, fuye d’a ciudat en que s’acercan los franceses y las pocas accions militars que fa acaban siempre con un fracaso. Iste ye lo problema de meter, como oficial de l’exercito, a personas que no teneban mica formación ni experiencia.

TdB: En lo libro se insiste prou en que Palafox tasament fabla de Fernando VII y s’introduz la dubda de si quereba mantener-lo en lo trono u simplament arramplar con lo poder pa ell mesmo. ¿Quals yeran las intencions de Palafox?

A.P.: Yo empecipio lo libro con una qüestión que me pareixe fundamental: Palafox nos recuenta que vien ta Zaragoza ninviau por Fernando VII pa devantar lo reino en armas y contino, como le dicen que no, en cuenta de continar con l’acción pa devantar lo reino en armas, se’n va t’a torre de l’Alfranca a on que ye bien comodo y no prene garra iniciativa. Dica que diz que plegan uns labradors y lo levan ta Zaragoza convertindo-le en la capeza d’a rebelión. Ye decir, si nos creyemos la suya versión, realment ell mesmo se mete en mal puesto, porque no ye lo patriota que dimpués nos pintan. La impresión que da la documentación ye que durant los primers días, Palafox ye chugando a todas las cartas. Tien, en l’equipo que forma, afrancesaus notables - tant notables que un d’ells ye nombrau posteriorment secretario d’estau por José Bonaparte - y aspera a que la situación se decante pa empecipiar a parlar de Fernando VII. Pero en los siet primers días d’a rebelión no lo nombra. No nomás no lo nombra sino que antimás, en las publicacions que fa, no i amaneixe l’escudo reyal. Bi amaneixe l’escudo d’Aragón. Fa referencia a la posibilidat de trigar rei, a los fueros de Sobrarbe, etc En cuenta d’estar un furo desfensor de Fernando VII, chuga a todas las cartas.

TdB: ¿Que bi heba dezaga d’ixe emplego d’os simbolos d’Aragón? ¿Teneba bella intención pa Aragón diferenciau d’a resta de l’estau?

A.P.: Lo que ye significativo, sobre tot, ye que no faiga servir l’escudo reyal. Como en istas publicacions, por un regular, cal meter bella cosa, i mete un escudo que no le compromete, que ye l’escudo d’Aragón, que le permite chugar en ixe papel difuso, poco claro. Probablement, una d’as cartas que yera chugando yera la que heba chugau lo suyo tío materno, Melzi d’Eril, que heba estau vicepresident d’a Republica Italiana, bien amigo y persona de confianza de Napoleón. Melzi d’Eril ye una persona que estió vivindo en la casa de Palafox por firme tiempo y que ye a la fin qui lo quita d’a predor quan ye en Vincennes. Asinas que posiblement yera mirando una solución que le permitise fer-se fuerte, negociar, tener poder... Pero isto no lo sabemos porque, por un regular, las conspiracions no se deixan por escrito. Ye cabolioso que los primers dias ell ye treballando pa reforzar-se a si mesmo y Fernando VII no le importa mica.

TdB: Tamién pareixe que i hai dubda sobre la suya“proclamación popular” como líder militar y politico contra lo francés. ¿Palafox yera dezaga d’a suya propia proclamación? ¿Yera tot una comedieta?

A.P.: Elll se’n va t’a torre de l’Alfranca, que ye cerca d’a ciudat, pero a l’atro canto de l’Ebro. Alavez yera bien facil comunicar-se con lo Rabal de Zaragoza. Lo podebas fer en la foscor, no te caleba traviesar lo puent, se podeba fer sin que dengún no te viyese, y por tanto, podeba tener contacto con ixe nuclio de labradors a on que yeran, entre atros, lo famoso Tío Chorche. Isto lo fa en cuenta de quedar-se en casa suya de Zaragoza que yera un puesto muito mas comodo y muito mas intresant pa estar en metat de tot lo movimiento que bi heba. Gómez de Butrón, que ye amigo y companyer suyo d’armas, nos recuenta que estió movendo los filos pa que le isen a escar y meter-se a lo frent d’a rebelión. La suya versión ye prou creyible. Coincide prou con la realidat, porque l’atra, la de que ell yera simplament isolau d’o mundo y vienen un día y le proclaman, ye muito menos creyible.

TdB: ¿Quánto i hai de mitolochía en lo tractamiento historico que s’ha feito d’a Guerra d’o Francés?

A.P.: Lo problema fundamental ye que las obras sobre la Guerra de Independencia s’escriben en los anyos trenta. Son todas obras que s’escriben vinte, vinticinco u trenta anyos dimpués d’a guerra y alavez nos presienta una envista d’a guerra en función de quí ha ganau, y han de chustificar las suyas accions. En la Guerra d’a Independencia, quan charramos de accions militars, posiblement ye quasi tot cierto. Ye tot muit bien descrito. Pero quan charramos de motivacions la cosa cambea prou. Porque ixa división posterior que se fa entre patriotas y afrancesaus ye poco cierta. Afrancesaus yeran practicament totz. Bi’n heba muitos. A boticiegas. Viviban adintro d’a cultura francesa, toda la elite parlaba francés , leyeban libros en francés, yeran alto u baixo a lo dia d’o que yera ocurrindo… Lo nuestro problema ye que tenemos la envista de vinticinco anyos dimpués. En bella parte d’o libro cuento que una obra fundamental pa lo conoiximiento d’a epoca son los anyos politicos de Casamayor. Casamayor leva un diario entre 1782 y 1833, pero lo va reescribindo a lo largo d’o tiempo. Cal distinguir entre lo que son documentos d’a epoca - que se pueden falsificar pero ye bien dificil - y las elaboracions historicas, que son las que tienen una función muito mas mitolochica.

TdB: Una d’as cosas que claman la atención ye la convocatoria de Cortz d’Aragón mas d’un sieglo dimpués de que se disolvesen. ¿Por qué y pa qué se convocan?

A.P.: Se convocan, fundamentalment, pa enfortir l’autoridat de Palafox. Evidentement no pareixe que a Fernando VII se le ocurrise convocar Cortes d’Aragón. Lo que preba de fer con ixo ye reforzar-se y tener bella autoridat procedent d’as ciudatz d’o reino, de sectors d’a nobleza… lo que refuerza ixa ideya de chugar un papel diferenciau, de poder negociar con Napoleón u con Murat u con qui fuese. Antimás, primer las convoca y dimpués se’n repenedeixe. Aplaza la convocatoria y, a la fin, las Cortes quedan en no cosa. Tot isto son mentiras. Quan leyes l’acta i hai una persona que i amaneixe de vez como asistent y como no asistent. Ye cabolioso ye isto falla. Ye tot fendo comedia...

TdB: Antimás son unas Cortz esbafadas. Por eixemplo, por lo brazo eclesiastico no i va que lo bispe de Uesca…

A.P.: Oh, claro. Porque lo bispe de Zaragoza yera un afrancesau y en ixe momento no le intresaba contar con afrancesaus. Quan plega en Zaragoza, sí. Cuenta, por eixemplo, con lo Conde de Cabarrús, que heba estau ministro y yera un personache bien popular y bien conoixiu, pero que de vez que yera escribindo manifiestos con Palafox, José Bonaparte le nombraba pa cargos. Ixa situación de chugador a qualques bandas ye qualcosa que m’ha clamau a-saber-lo l’atención en escribir lo libro. Beluna d’as cosas que i cuento, n’habría d’haber parau cuenta muita chent fa muito tiempo. Lo feito de que Cabarrús, a l’atro día d’escribir un manifiesto con Palafox, lo engarcholan en l’Alchafaría por afrancesau y bell día dimpués lo nombran pa un alto cargo, por eixemplo. Poco tiempo dimpués lo fan secretario d’estau. Ye decir, lo nivel mas alto que puet arribar. Me clama muito l’atención que dengún no destaque istas cosas.

TdB: ¿Queda guaire por investigar d’ista epoca u ye tot bien documentau?

A.P.: Lo problema ye que vivimos de repetir sistematicament lo que s’escribió en la decada de 1830. En lo caso d’a historia cheneral, lo que ye la historia d’o Conde de Toreno, que ye una obra cheneral que ye bien, y en lo caso de Zaragoza lo que escribiba Alcalde Ibieca en 1830 y 1831. A ixo, lo que se le anyade son chiquetz elementos que no entran en lo fundo d’a qüestión: la participación d’a nobleza de l’Alto Aragón en la guerra, los voluntarios polacos en la guerra, los uniformes de l’exercito… pero claro, con ixo no entras en lo nuclio d’a qüestión.
Acabo de publicar, fa bell mes, un libro bien intresant sobre Martín Zapater que no ha teniu guaire difusión por lo d’a pasa. Yera lo millor amigo de Goya y furnidor de l’exercito. Les furniba d’uniformes, de palla... ixa mena de cosas. I hai una fuent buenisma, que dica agora no s’ha explotau, que son las cartas que le escribe a lo suyo corresponsal y amigo en Madrit. Le describe qual ye l’ambient que bi ha en la ciudat, tal y como son ocurrindo las cosas. Ixe ambient no tien cosa a veyer ni con la versión oficial ni con lo que dimpués s’escribe. Ye describindo lo dia a dia d’o que opina la chent. La chent yera convencida de que vendrían los franceses y acabarían con ells en diez minutos. Pero claro, no somos treballando con memorias contemporanias. Somos treballando con documentación reelaborada pa vender la ideya d’os malos franceses y los buenos y catolicos patriotas espanyols. Cal buscar nuevas fuents.

TdB: ¿Qué novedatz aporta iste libro a la investigación d’os sitios de Zaragoza?

A.P.: Ye la envista. No ye nomás los datos, que sí que i hai datos nuevos. Por eixemplo, me clama tamién l’atención que dengún no haiga visto las conexions entre Palafox y lo tío suyo que ye un personache prou conoixiu, sobre qui s’ha escrito libros, y que estió vicepresident d’a Republica Italiana quan yera nomás lo norte de Italia. Pero ye que yera lo chirmán de su mai y heba estau vivindo en casa suya. Isto no lo he visto en garra referencia. No veigo que los historiadors haigan feito servir una fuent bien intresant que ye la correspondencia de Napoleón. Ye publicada fa sieglo y meyo. Somos repetindo lo que bi heba antes, y yo lo que prebo ye replegar toda una serie d’elementos que yeran contradictorios, que no casaban. Analisar-los uno por uno y veyer qué ye lo que pasaba realment. D’astí me sale ixa envista de Palafox, no como un penible militar, que ixo ya yera conoixiu, sino como un sobrebuen conspirador.

martes, 16 de febrero de 2021

Calandario scientifico y la caza d'o lupo. Tierra de barrenaus 7x11

L'actualidat manda, mesmo en Tierra de barrenaus. Con las novedatz d'istos días no m'he adubiu a fer iste nuevo programa con contenius bien rusients y convidadas de luxo. Empecipiamos con Edu, qui nos charrará d'o Calandario Scientifico en aragonés, una iniciativa que comparte cada día una efemeride scientifica y que iste anyo antimás lo fa tamién en la nuestra luenga. Lo prochecto ye bien pincho y puet fer a-saber-la honra pa la docencia u simplament pa conoixer una miqueta millor la historia d'a sciencia y a las suyas protagonistas.

En la segunda metat, torna Tamara t'o programa pa charrar-nos d'o lupo. Pero no, no ye iste lo famoso "Programa d'o lupo". La suya presencia como experta en iste animal ye menester por la noticia d'os cambios lechislativos que ha teniu la caza d'o lupo en l'Estau espanyol. Spoiler: no, no s'ha vedau cazar-ne. En iste afer, Aragón ye estau protagonista en haber estau lo suyo representant lo voto que posibilitó lo cambio legal, contra la opinión de Lambán qui, como nos tien aconstumbraus, corrió a tuitar cosas fachas malas que se'n enteró. ¿Qué cambea en la situación d'o lupo y d'os ganaders d'Aragón y d'a resta de l'estau? Tamara nos lo cuenta prou bien, fuyindo d'o sensacionalismo d'os mass media y con tot lo conoiximiento scientifico que tenemos d'un animal que contina en serio periglo en la peninsula.

 En iste programa empecipio con un clamamiento. Quiero aprestar un nuevo episodio de TdBradio a on que podamos compartir "Historias d'o puto treballo". ¿Te facioron fuera por bell concieto? ¿No sabes lo que ye cobrar una extra pero sí fer-ne? ¿Lo tuyo chefe ye varrenau? ¿Fas servir lo convenio pa fer barquichotas de papel? ¿T'han feito un ERTE de culicaiga? ¿Qual ye la tuya entrevista laboral mas surrealista? Quiero replegar historias d'o treballo pa fer-ne un programa y compartir entre todas ixas penas que hemos pasau y seguiremos pasando. Si antimás, tiens bella dudba laboral, prebaremos de solucionar-la. Asinas que contacta con yo y recuenta-me la tuya historia d'o puto treballo.

En la parte mosical, tendremos una nueva canción engarcholada adintro d'o calaixo de cancions, d'un grupo que fa poco que se va disolver, deixando-nos una graniza trachectoria como mosicos y con a-saber-las letras bien reivindicativas. Ascuitaremos tamién un tema d'O Zaguer chilo 4, un lamín pa fer boca d'a nueva edición d'o disco que replega 20 nuevas cancions en aragonés y que tos presentaremos en lo siguient programa. Y empecipiaremos y acabaremos con unatra d'ixas valencianadas que tanto goyo me fan. Ya podetz contar qual!

Programa #94

viernes, 12 de febrero de 2021

En leyendo “Podem abolir les presons?” de Angela Davis

Levaba tiempo querendo leyer bell ensayo sobre politica penitenciaria, asinas que quan vide que Tigre de paper publicaba un libro sobre lo tema, y que pa forro de bota lo firmaba tot un referent como Angela Davis, no dubdé en mercar-me-lo. La editorial, naixida de Catalunya en 2011, la conoixié gracias a que se sumoron a la campanya Free Anna Gabriel con la publicación de discursos y conferencias suyas baixo lo titol I parlarem de vida! que tamién merqué malas que podié. Dende alavez, sigo con ficancia las suyas novedatz, habendo-se convertiu en una d’ixas editorials que me fan maldecir lo poco tiempo que consigo tener pa leyer. Lo suyo catalogo ye pleno de titols bien intresants y de muitos d’os temas que mas m’intresan.

En Podem abolir les presons?(2020) - orichinalment Are prisons obsolete?(2003) - Angela Davis empecipia con una reflexión aplicable a muitos atros problemas socials, planteyando-se si se puet reformar lo sistema carcerario u cal dreitament abolir-lo. Contino i hai un intresantismo capitol adedicau a la historia de l’actual sistema, levando-nos enta momentos anteriors a que la garchola fuese la manera mas cutiana - y quasi unica - de castigar a la “delinqüencia”. Lo libro fa una analisi d’a politica penitenciaria basando-se sobre tot en la realidat d’os Estaus Unius, aportando prou que sí, las envistas de chenero, racialización y clase que s’aprecisa en iste tema. Envistas perfectament trasladables a la resta de paises occidentals, con bella particularidat en cada ún, prou que sí, pero compartindo toda una serie de problematicas comuns a totz los estaus capitalistas.

Dimpués de toda una vida de militancia antigarcholas, Angela Davis ye una d’as voces mas potents contra un sistema que en cuenta de solucionar problemas, en creya muitos. De tot inchusto y sin sentiu, las garcholas s’han convertiu en una parte d’a nuestra sociedat que ignoramos por cada día y a on que, manimenos, podemos acabar en qualsequier momento. Que le’n digan si no, a Pablo Hásel, a los chovens d’Altsasu u, ya en casa nuestra a los seis antifaixistas de Zaragoza que protestoron contra un mitin d’ultradreita en la nuestra ciudat.

Davis no da respuestas facils a un problema que no’n ye:
“... mas que prebar d’esmachinar-nos una sola alternativa a lo sistema existent d’engarcholamiento, habríanos d’esmachinar una serie d’alternativas que exichirían tranformacions radicals en muitos aspectos d’a nuestra sociedat. Las alternativas que no abordan lo racismo, lo dominio masculino, la homofobia, los prechuicios de clase y atras estructuras de dominio en lo zaguer analís no levarán t’a descarceración y no abanzarán en l’obchectivo de l’abolición”
Y nos convida a pensar y repensar fundo en los conceptos de delinqüencia y crimen y ficar-nos en la pelleta d’as personas presas
“Pa mirar de creyar un nuevo terreno conceptual pa esmachinar alternativas a la predor s’ha de contar con la fayena ideolochica de qüestionar por qué a los “criminals” se les ha categorizau como una clase y, en efecto, una clase d’humans que no mereixen los dreitos civils y humans que se conceden a la resta. Los criminologos radicals fa tiempo que sinyalan que la categoría de “violadors de la lei” ye muito mas gran que la categoría de individuos que se les diz delinqüents ya que, subrayan muitos, quasi totz nusatros hemos violau la lei en un momento u atro”.
La edición en catalán d’iste libro cuenta con lo prologo d’o president d’Omnium Cultural, Jordi Cuixart, preso dende 2017 por desfender lo dreito a decidir d’o suyo pueblo, baixo l’acusación de sedición. Un eixemplo bien vistero d’o funcionamiento d’a chusticia espanyola. L’epilogo ye de man de David Fernández, periodista, activista y ex-diputau d’as CUP. Totz dos complementan de muit buena traza lo libro anyadindo-le una envista mas cercana y aplicando lo discurso a problemas de firme actualidat.

Un sobrebuen libro pa empecipiar a leyer sobre un problema que ye muito menos present en lo debat publico d’o que caldría. Que, de feito, quan de cabo ta quan i acucuta, lo fa pa repetir una serie de mantras d’os defensors d’o sistema punitivo, de tot falsos y vulcable con un minimo analís d’a realidat. En ista “democracia consolidada” las garcholas continan estando, como denunciaba Xosé Tarrio : “lo vasurero d’un prochecto socioeconomico determinau, a on que chitan todas ixas personas que fan estorbo adintro d’a sociedat: por ixo la garchola aculle, mas que mas, pobres”.

lunes, 1 de febrero de 2021

Especial Obrint Pas: La discografía. Tierra de barrenaus 7x10

Quan empecipié a fer iste programa de radio teneba bien clara la tematica de bells quantos programas. La mayoría los consiguié grabar en las primers temporadas. Iste que tos presiento hue, manimenos, ha tardau siet temporadas. Probablement por dos razons. La primer, lo gran respeto que le tiengo a la banda, que me privaba de fer qualsequier zaborrería. La segunda, y mas important, la cantidat de cosas que creigo que se puet contar sobre Obrint Pas, un d'os grupos mosicals valencianos mas importants d'as zaguers decadas.

Obrint Pas fació la suya carrera mosical entre 1993 y 2013. Publicoron tres maquetas, seis discos d'estudio y un directo y fació conciertos por tot lo planeta. La suya mosica, que chuntaba elementos d'a historia y tradición mosical valenciana con ritmos como rock, ska, rap u reggae, nos fació bailar por muitos anyos y las suyas letras, siempre combativas y fendo servir lo valenciano pa expresar-se nos convidó a luitar por los nuestros ideals. 

En iste primer especial sobre Obrint Pas he quiesto enfilar-me sobre tot a la chent que menos los conoixcatz, simplament presentando una miqueta la suya discografía y los temas mas sinyalers y conoixius. En lo programa foi una viache por los temas que mas en charran y traduzco beluna d'as suyas letras. Mas entabant quedará tiempo pa rechirar en la suya ampla producción mosical y trayer-tos atros contenius relacionaus con la banda que aspero que tos intresen.

No querría que fuese un programa de recosiro. Prou que trobo a faltar a Obrint Pas y que contino ascuitando los suyos discos bien a ormino. Pero lo suyo esprito, afortunadament, sigue bien vivo en muitas atras mosicas que suenan adintro y difuera d'o País Valenciano asinas que "Sempre anirem Obrint Pas!"

Programa #93