sábado, 30 de noviembre de 2019

Lo punto follet (Microrrelato de Licer)

Los puntos. Fuesen como fuesen, los puntos siempre emprenyaban a Licer quan yera chiquet. Acababa una oración y ¡pum! un punto yera astí pa fer estorbo. Quereba seguir charrando. Quereba que las diferents unidatz de sentiu venisen a l’arreu. Sin entrepuces que li fesen aturar, que trencasen lo ritmo que quereba conseguir. Mesmo a las comas, las suyas primas mas tolerants, les teneba una mica de quimera. “Si no existisen, talment los puntos no se creyerían con tantos dreitos”, pensaba a sobén. 

Levaba varrenaus a los suyos profesors con tanto refús a los puntos dica un nonidi de Floreal, quan li’n dioron un de diferent. Que no yera por tierra. Que flotaba y se calaba entre las letras, sin fer-les estorbo, nomás cambiando bella miquirrina lo suyo soniu, y ubrindo-li nuevas posibilidatz foneticas. De mas gran acceptó, como totz los folletz, lo sistema de puntuación. Pero nunca no ixuplidó aquell suyo primer punto volau.

Iste microrrelato ye protagonizau por Licer, un d'os personaches d'o mio libro Parola de follet. Si quiers saber-ne mas clica aquí.

lunes, 25 de noviembre de 2019

La Catalunya post- sentencia y mas relatos. Tierra de barrenaus 6x07

Ya ha pasau mas d'un mes dende que la sentencia d'a chusticia espanyola condenase a penas que arriban dica los tretze anyos a los presos politicos catalans. La reacción de man d'a suya sociedat no se fació asperar mica. Los CDR y lo Tsunami Democràtic, un nuevo achent en lo conflicto, son dinamizando una respuesta que ye tot un eixemplo de desobediencia civil. Manimenos, dende los medios de comunicación espanyols se nos amuestra un mundo de tot diferent a la realidat. Somos vivindo un d'os eixemplos mas caboliosos de guerra mediatica. Asinas que dende las mias posibilidatz, prebo con iste programa de fer la mia parte - la d'o colibri - pa crebar ixa desinformación.



En iste programa entrevisto a Chorche Romance, periodista aragonés y blogger que vive en Barcelona dende fa anyos y que tanto por la suya profesión como por las suyas inquietutz politicas conoixe de firme tot lo que ye pasando en Catalunya con lo suyo proceso independentista. Charramos de politica, información, represión, organización social y mesmo d'a vida cutiana en la suya ciudat. 

Ent'o cabo d'o programa, locuto un d'os relatos que mas goyo me fació d'escribir en lo suyo diya. Tercer d'una serie que clamé "Las transformacions" y que empecipioron como un exercicio d'un taller de creación literaria. Lo zapo ye ambientau con la canción "We all stand together" de Paul McCartney, que me traye a-saber-las remeranzas de quan yera chiquet. Creyeba que lo tema yera bien conoixiu, pero bete-me que entre la chent d'a mia cheneración que he preguntau, bien pocas la conoixeban.

En la parte mosical, dos propuestas, como quasi siempre. La primera, una nueva banda con disco fresquet d'iste verano, y una chira que acaba d'empecipiar. La segunda, una nueva "Canción d'antes mas" d'un dos grupos mas influyents d'Aragón en lo cambio de milenio.

domingo, 17 de noviembre de 2019

Lo chilo d'o sereno y atras historias d'a radio. Tierra de barrenaus 6x06 Especial d'Estrela a estrela

La radio lo resiste tot. Qualsiquier revolución comunicativa y tecnolochia que bi haiga habiu dende que se inventó ha arramplau con tot. Pero la radio contina con la mesma vida de siempre. Cambea, prou que sí, como tot en ista vida. Adaptando-se a internet y los dispositivos portatils. Y tamién a las modas comunicativas de cada momento. Pero en lo basico, sigue igual.



La novena edición de D'estrela a estrela se celebró iste 16 de noviembre. Tot un diya a on que la programación de Radio Topo, dende lo maitín luego dica la nueit, se fa de raso en aragonés y catalán, las dos luengas propias d'Aragón. Tenié la oportunidat de compartir lo mío programa con Miguel y Dabi, atros dos apasionaus d'a radio que participoron en lo mitico -y breu- programa de A hora charrante.

Miguel, antimás, ha empecipiau un nuevo prochecto radiofonico en Zintzilik Irratia de Errentería, El grito del sereno, a on que fan bella mena de late night bien divertiu. Nos presienta lo suyo programa y, chunto con Dabi recordamos A hora charrante, charramos de fer radio y tamién d'ascuitar-la, animando a toda la chent a que aproveite los recursos tecnicos que tenemos tant a man actualment y empecipie a fer lo suyo propio prochecto.

jueves, 14 de noviembre de 2019

Behobia - Sant Sabastián. 20 km de buena vibra

Haile Gebrselassie en la Feria d'o corredor

Quan empecipié a correr fa bells quatre anyos, no podeba entrefilar-me lo mundo que se me ubriba. Yo, que no heba feito esporte dende l'instituto, yera a los pocos meses mercando todas ixas cosas que me pareixeban fateras de postureo runner. Quan un amigo me convenció pa participar en la mía primera 10 K, tampoco no esmachinaba que bell diya ixo se tornaría una parte tant important d'a mía vida. Y quan ista primavera, dos amigos me proposoron d'apuntar-nos a fer la Behobia-Donostia, encara no yera conscient d'a dimensión d'ista preba.

La B/SS ye una corrida a on que se recorren los vinte kilometros que i hai entre Behobia, muit cerca d'a muga entre los estaus espanyol y francés, y Donostia. Iste anyo se celebraba los cien anyos d'a primer vegada que se facióm, quan vintidos giputxis la corrioron arribando a rematar-la catorce d'ells. Se n'han feito cinquanta y cinco edicions, ya que los primers anyos no se celebraba anyalment. En la edición d'estianyo, estiemos mas de trenta y tres mil las personas inscritas. La corrida ye bien conoixida por la dificultat tecnica en tener bella costera una mica fura, pero sobre tot por l'animación y l'ambient que i hai en tot lo recorriu.

N'heba sentiu charrar a-saber-lo. Antimás, soi un enamorau de toda ixa zona, asinas que caleba lo menos prebar de fer-la una vegada en la vida. Manimenos, en veyer lo perfil y l'altimetría m'entró un miedo que pa qué. Voi chusto pa acabar las meyas maratons, y ixo que las dos que he corriu son la de Zaragoza, a on que las costeras no son ni dignas d'ixe nombre. Con tot y con ixo teneba tot lo verano pa entrenar, asinas que empecipié a treballar firme. A dos semanas d'a corrida me pillé un catarro bien furo que me deixó sin baixar t'a carrera una semana. Pa forro de bota, l'orache daba plevidas, airera, fredor y quasi un apocalipsi. Asinas arribé ta Donostia. Creyendo que lo tendría bien dificil pa rematar-la. Por si todas ixas penas no fuesen prou, la vispra d'a corrida dormié fatal, devantando-me terne que terne toda la nueit.

Todas ixas penas y miedos se'n fueron de camín malas que empecipió la chornada. Ya en lo "top", lo tren que nos portiaba de Donostia ta Irún, l'ambient iba calmando las mias temors. Talment no rematase los vinte kilometros, pero a fe que pasaría un sobrebuen rato.  Por lo camín d'a gara t'a salida tot yera gromas, risas y buen rollo. Lo ciel yera gris de tot y la temperatura bien baixa, pero a lo menos la plevia nos respetaba. Tot y que sabeba que yeranos decenas de mils de personas participando-ie no podeba fer-me a la ideya d'o que m'aguardaba quan arribé a Behobia. Organizar a ixa patacada de personas, con tot l'orache en contra y que antimás salise tot bien, me pareixe tot una chesta. Saliba con un d'os zaguers grupos asinas que tenié tiempo pa ascuitar-me tot lo que los djs querioron proposar-me y trobar-me con bell atro aragonés que dondiaba por astí.

A la fin facioron lo sinyal. Hebanos d'ir t'a salida y l'orache, que dica alavez yera tranquilet, decidió que yera hora d'acabar con ixa calma y pretó a plever. Quedos, en la salida, nos ibanos chupindo. L'augua se fació pedretas y ya renuncié a toda asperanza de correr ixuto. Cosa que, d'atra man, heba asumiu la nueit d'antes. Highway to hell, tot un clasico d'os DJs d'o running sonó por megafonía y saliemos escopetiaus. Por las ganas d'empecipiar y, tot cal decir-lo, por sacar-nos la fredor que encomenzaba a arribar-nos dica la gosaralla.

En los vinte kilometros podié certificar la fama d'a Behobia. Las costeras no yeran tant temibles como heba esmachinau, pero sí duras y largas de fer. Cal tener prou serenidat pa no cremar-te en ixas primers puyadas y poder acabar la preba tranquilament y disfrutando-la. Lo paisache teneba de tot: lo mont, con las repolidas colors de l'agüerro, la Eukal Herria industrial d'a costa y lugars bien pinchos. A los dos costaus d'o camín que recorrebanos, la chent animaba con una rasmia que nunca no he visto en garra atra corrida. Tanimientres repasaba mentalment los puertos que iba pasando: Ventas, Gaintxurizketa, Capuchinos... Sabeba que si arribaba a Miracruz, yera tot feito. Lo que me quedaba yera en baixada y con a-saber-la animación seguntes deciba la web.

Una vegada mas, la Behobia no fació burro falso. Los zaguers kilometros estioron tot un corredor de chent animando. Las carreras de Donostia, por a on que tantas vegadas he dondiau, me recibiban ista vegada d'una manera de tot diferent. Arribaba con fuerza mesmo pa accelerar bella mica y prener lo mio ritmo d'as 10K. En la meta, muita emoción compartida entre totz los que hebanos empecipiau lo maitín en Behobia y la chent que nos aguardaba en Donostia. Nian heba parau cuenta d'os eslardons que levaba dica que me mudé.

Definitivament, la Behobia - Donostia sí que ye una corrida diferent. Por lo recorriu, por la suya intresant historia (que prebaré de recontar proximament en lo programa de radio), por los retos de futuro que se proposa, como la iniciativa 50/50/25, pero sobre tot por lo sobrebuen ambient que imple ixos vinte kilometros.

Como las buenas cosas d'a vida, lo bueno no ye nomás tastar-las, sino poder gronxiar-te con todas las sensacions que te puedan ofrir. Fue t'a Behobia con muitos miedos y muita ilusión. Los primers han marchau pa cutio y soi seguro que la siguient vegada que traviese ixa linia de meta lo faré con tanta u mas ilusión que iste anyo.

lunes, 11 de noviembre de 2019

Viache ta Mostar y 40 anyos d'Aviador DRO. Tierra de barrenaus 6x05

En lo primer programa de noviembre, empecipiamos con una miqueta de road movie. Un viache d'ixos que pa yo, que tiengo menos mundo que los personaches de Paco Martínez Soria, son de tot fascinants. Mario nos parlará d'a suya experiencia fendo 6000 kilometros en furgoneta, con la suya parella y un borche, dende Zaragoza dica Mostar, traviesando buena parte d'Europa. Conoixeremos bella particularidat de Croacia y Bosnia, con la envista d'una persona que i estió fa 15 anyos y que ha puesto comprobar totz los cambios que bi ha habiu en iste tiempo.



Lo segundo gran tema d'o programa ye centrau en Aviador DRO, una banda que en 2019 ye celebrando los suyos 40 anyos en activo. Dende que empecipioron en 1979 han viviu cosas arrienda. Sin aturar ni un solo momento y siempre preixinando nuevas cosas a fer. Lo aniversario ha serviu d'enchaquia pa publicar un sobrebuen libro que recomiendo a-saber-lo, mesmo pa qui no conoixcatz guaire la banda: Anarquía científica: La fascinante revolución tecno del Aviador DRO. Antimás, son fendo una chira que pasó por Zaragoza iste 4 d'octubre a on que sonoron muitos d'os suyos temas mas sinyalers y que deixó a tot lo publico que i yeranos una sensación sobrebuena.  Puetz veyer bell momento d'o concierto en lo video que pencho abaixo.

En la parte mosical, tos proposo la segunda canción Lololo, d'una colla que en tien quantas. Y prou que sí, cal charrar d'o fenomeno mosical d'as zaguers semanas. Si vives en una espluca y encara no t'has enterau d'o disco de reggaeton en aragonés cheso, tendrás la oportunidat de sentir lo suyo temazo "Chomeca con mí". ¿Prestas pa un nuevo programa en aragonés muggle?