domingo, 23 de octubre de 2022

Fuent d'os incredulos. Zaratober 23


D’a ciudat d’o tres rius, Ebro, Uerva y Galligo, se gosa decir que n’i hai, antimás, un quarto: La Canal Imperial d’Aragón. La ideya d’a obra, que tenió a Ramón Pignatelli como protector, yera de comunicar lo Cantabrico y la Mediterrania a traviés d’a Canal y l’Ebro, posibilitando lo comercio por toda la ribera y dica la mar. Las dificultatz pa conseguir-lo yeran tant grans que se dubdaba que nunca no se rematase. Asinas que quan la Canal plegó dende El Bocal dica Zaragoza y se fació una fuent d’estilo neoclasico pa celebrar-lo, en la suya inscripción se metió “Incredulorum convictioni et viatorum commodo. Anno MDCCLXXXVI“ (Pa convencer a qui no se lo creyeban y que se decansen los viachers. Anyo 1786). Hue puet estar que s’hese meso un “Zas, en toda la boca” u “Y agora qué, payasos?”. Yeran atros tiempos, no sé si mas elegants u mas somardas.

Lo feito ye que l’obchectivo no se consiguió nunca y la Canal no pasó de Fuents d’Ebro, pero deixó construyidas una patacada d’estructuras que, antimás d’a suya utilidat pa lo regano, son sobrebuenas muertas d’a incheniería y arquitectura d’o XVIII. Lo suyo curso por la ciudat nos ufreixe unatra d’as clasicas gambadas zaragozanas.

La canal ye tamién lo scenario pa la suya famosa Baixada d’a Canal, evento que se fa en setiembre y que arrocla a centenars de zaragozanas con las suyas improvisadas - u no pas tanto - naus, esnavesando bell kilometro urbano d’a obra. Ye una chornada reivindicativa y festiva que acaba con mosica y una chenta en lo Parque d’a Paz y que, como tot lo que ye autochestionau y reinvidicativo, no fa mica goyo a las autoridatz.

No hay comentarios: