miércoles, 17 de agosto de 2022

Lo costumbre de leyer y Hechos de tinta

Quan decidié de publicar Hechos de tinta, la mía primer novela en castellano, me pensaba que lo suyo recorriu sería pareixiu a lo d’os míos anteriors libros en aragonés. No contaba con arribar a tanto publico ni tant variau. Cuento que ixo ye bueno, tot y que me fa a-saber-la pena que muitas d’ixas personas no me leigan en aragonés. Sisquiá iste libro les endizque pa aprender la nuestra luenga, pero me temo que no nos fará lo morro clo. De criticas u resenyas, n’he teniu quantas. Beluna, publica. Las mas, por privau, ninviando-me bell whatsapp a on que m’han dito cosas bonicas a xarramata. Quasi todas coinciden en que la historia t’agarrapiza a escape, que ye un libro de mal soltar y que se lo leyoron en un petén. Dimpués destacan bell aspeto u belatro, pendendo d’o que mas les haiga trucau. Pero una d’ellas, que me ninvioron fa pocos días, me dició una d’as cosas que mas goyo m’han feito en tot iste tiempo. Deciba lo lector:
“Que sepas que m’he leyiu lo libro tuyo y feba anyos a embute que no leyeba cosa. M’ha feito firme goyo y, si consigo tiempo, prebaré de seguir leyendo porque lo he disfrutau”.
Si i hai qualcosa que me pueda agradar mas que a belún le faiga goyo lo que escribo ye la posibilidat de que pueda recuperar l’afición por leyer gracias a un libro mío. Ni en lo millor d’os míos suenios podese haber pensau que “Hechos de tinta” conseguise ixo. Caldrá veyer si en veras la recupera, pero lo solo feito de que se lo planteye ya ye una victoria.

I hai un debat ubierto quanto a la obligatoriedat d’as lecturas en la escuela. N’i hai qui desfiende que l’alumnau haiga de leyer tal u qual obra clasica pa entender la literatura. N’i hai d’atros que creyen que cal que bi haiga bella mena de repertorio u catalogo de lecturas a on que las alumnas puedan trigar-ne. Y los zaguer, que en son en contra y deixan la decisión sobre los titols de tot a la voluntat d’as estudiantes. En lo mío caso, un mal libro d’ixos obligaus en lo cole de mosens, y unatro en lo instituto, m’aluenyoron bell tiempo d’a lectura, una practica que teneba dende bien chiquet y que nunca no abandoné de tot. Atros libros, afortunadament, me facioron tornar-ie. Ixas obras siempre las he tenidas en un puesto especial ya que no me dioron nomás los buenos ratos que pasé entre las suyas pachinas sino que me amostroron lo camín ta plegar en muitas atras historias que m’aguardaban en atros volumens. Sisquiá Hechos de tinta faiga tornar t’a lectura a muita mas chent y que nunca no la abandonen de nuevas.

No soi d’os que sacralizan la lectura. No creigo que leyer mas u menos libros te faiga millor u pior persona, ni mas u menos listo u culto que atros. Ye nomás un parametro de totz los que define ixas caracteristicas. Se puet leyer a-saber-lo y estar un perfecto ignorant, y de revés. Y cuento que, sin pensar-ie guaire, todas podemos trobar eixemplos de totz dos extremos.

Pero sí que pienso que en lo momento social y comunicativo actual leyer ye un buen exercicio por lo tiempo que nos adedicamos a nusatras mesmas y por la velocidat obligada d’a lectura. Vivimos a toda vitesa, con estimulos a l’arreu y por tot, sin poder desconectar ni un inte d’os nuestros retz socials, d’o treballo y d’un bombardeo de noticias catastroficas perén. Leyer implica, por la suya propia naturaleza, un momento a on que amortamos tot ixe escatapurcio que tenemos arredol y nos capuzamos en lo mundet que i hai adintro d’as pachinas d’o libro que siga. Lo mundo frena de rapiconté y podemos disfrutar d’a historia y disfrutar de nusatras mesmas, d’o tiempo que ye nuestro y no pas d’o chefe, Instagram u la zaguer menaza que Risto nos advierte dende la pantalla que acabará con la nuestra libertat. Aprecisamos mas que no nunca d’ixos momentos y si los mios libros i fan honra, me’n foi bien contento.

Pa forro de bota, y por una circumstancia historica que agora mesmo no se podría repetir, leyer ye una d’as pocas actividatz gratuitas que nos queda gracias a los retz de bibliotecas publicas. Sisquiá cal tener cauquerré pa poder disfrutar d’un libro. Tamién en librerías de viello, mercadetz y botigas de segunda man se puet trobar buen catalogo por quatre duros, si queremos conservar lo libro dimpués d’a lectura. En cada vegada mas puestos- bars, comercios…- se puet trobar repalmars de book crossing. Opcions, n’i hai a trompicuesco. Leyer ye barato, mesmo de baldes, y, a falta de confirmación medica, barrunto que una d’as actividatz mas saludables que podemos fer.

No hay comentarios: