jueves, 18 de marzo de 2021

Candidaturas, protagonismos, partitocracia y sentius de voto

Lo n-eno tierratremol plega en la politica espanyola con tot l’empandullo de Murcia, fendo remerar ixa canción de Cistits & the pajer. En una d’as replicas, Pablo Iglesias amaneixe de rapiconté y se presienta pa president de Madrit, que como vale un valer, igual le tiene una administración que atra. Que vicepresidida una, vicepresididas todas. Como a tantas atras personas, la maniobra m’ha pareixiu intelichent, conseguindo fer revilcar lo partiu en un puesto a on que yera en las tres pedretas y esbarrando lo debat ent’os intreses de Podemos, que bien dificil yera. Precisament ixe feito, lo cambio de tendencia derivau d’un simple cambio de candidato, ye una d’as cosas que m’ha trucau mas l’atención dende fa muito. En ista ocasión por no identificar-me-ie, y entender malament ixos cambios tant radicals en lo sentiu de voto porque i haiga un candidato u atro. No recuerdo haber cambiau nunca en la mía vida lo voto porque lo primer puesto d’a lista lo ocupase fuleno u mengueno. Manimenos, ye qualcosa bien común y que puet fer chirar de tot lo panorama politico. De reflexions sobre lo tema, no me’n falta.

¿Qué ye lo que importa, la candidata u lo programa? Si lo que votamos son unas ideyas, un prochecto politico, que la papelamenta la faiga una u atra persona, a priori, habría de tener-nos igual. En lo sistema partitocratico que tenemos - u patimos - se suposa que se treballa en equipos. Por un regular asesoraus por tecnicas que conoixen l’aria de treballo. Ixo fa posible que chent sin relación profesional son la medicina pueda estar consellera u ministra de sanidat sin que ixo signifique que lo faiga millor u pior que una sanitaria. ¿Qué aporta alavez la primer persona d’a lista electoral? ¿Ye nomás una imachen? ¿Bella mena d’actriz? ¿Una comercial encargada de vender un producto? ¿Una comunicadora, una divulgadora que simplifique lo embolicau luengache politico a termins que l’espectador meyo de Sálvames, Ana Rosas y Hormigueros pueda entender?

Lo debantdito sistema, lo partitocratico, tien como totz virtutz y defectos. Una d’as primeras, en la mía opinión, ye precisament que tienga igual qui represiente a lo partiu, ya que i hai una ideolochía y una linia politica dezaga. Las personas pueden cambiar d’opinión en un petén, se pueden mercar, u simplament, reblar debant d’as dificultatz d’a politica. Las personas que representan a los partius han de (u habrían de) respectar la voluntat d’a organización y d’as votants y aplicar lo programa. Manimenos, en ixe mesmo sistema, lo cargo perteneixe a la persona y no pas a la organización. Isto provoca problemas como lo transfuguismo que tant bien conoixen tanto en Madrit con Tamayo como en Aragón con Gomáriz, y que agora entre Ciudadants ye una pasa que s’apega mas que la covid anglesa. Las listas ubiertas se proposan a ormino como solución, ya que sí que votaríamos a la persona candidata. Con lo mas que probable periglo que ixo esdevenise un concurso de popularidat. Pocas vegadas, no sé porqué, se proposa un cambio a l'inversa, que los puestos perteneixcan a lo partiu y no pas a la persona. Tamién tendría conseqüencias indeseyebales, asinas que talment ista siga una solución de compromís.

Baixando t’a realidat, a on que la teoría empecipia a fallar, nos trobamos con la estructura interna d’os partius, organizaus en familias, corrients u como se le quieran clamar. Astí ye a on que empecipia a prener mas forma la importancia d’a candidata, representando por un regular a la famiglia que tienga la mayoría interna, habendo ganau lo congreso, asembleya u lo que cada organización tienga. Lo PSOE ye particularment curioso en iste aspecto, tenendo una variación ideolochica interna prou gran, tanto a nivel discursivo como estetico. A sobén me foi cruces de que Javier Lambán, Roberto Fernández u Grande-Marlaska compartan organización con Ximo Puig, Cristina Narbona u Marcelino Iglesias que, sin tener-les mica aprecio, tienen perfils bien diferents a los tres primers. En la izquierda a la zurda d’o PSOE, que la familia que gane lo proceso siga una u atra puet mesmo trencar la organización y orichinar una nueva opción que pareixe radicalment diferent pero actua estraniament igual en quasi tot.

Izquierdas y dreitas se diferencian en lo suyo comportamiento electoral de muitas maneras. Una d’ellas, la disciplina de voto. Lo blog de societat anonima escribió fa anyos un articlo a on que postulaba que la dreita espanyola votaría a un ornitorrinco y i soi d’alcuerdo de tot. Lo PP podría meter de candidato a lo mesmo Bárcenas u a una inanimada barra de carbono que tendría, si fa u no fa, lo mesmo resultau. La izquierda, manimenos, nos la pillamos con papel de fumar una vegada mas, y nos cal una candidata immaculada, que vienga refirmada por un proceso participativo alto u baixo representativo, que arrocle a toda la militancia y que traiga sangre d’unicornio d’a tuca mas alta de Mont Excelencia. Y si, en cuentas d'a primera ye la segunda tuca en altaria, ya nos pensamos si votar-le u no.

Asinas que, encara que no lo entienda, l’afer d’una candidata potent ye important. Bien important. En la izquierda mas que no en la dreita. Y por ixo, porque los partius lo saben, s’ha feito servir arrienda lo recurso de meter en los primers puestos d’as listas a personas y personaches independients, con reputación, fama y/u trascendencia, que puedan movilizar ixe dificil voto de l’exquisito votant cucho. Las campanyas se centran alavez en la persona y no pas en lo partiu u lo prochecto ideolochico. Y ya no votas a CHA, que votas a Labordeta. Ni a Podemos u a Mas País, que votas a “lo codetas” u a Errejón. Mesmo las siglas mutan de PSOE a ZP quan lo nombre d’o partiu ye una mica por tierra. Bella vegada, ixas candidaturas estrela sisquiá son militants d’o partiu, con la lochica carranya d’a chent que i leva treballando a saber qué anyos. ¿Qué diz d’una organización haber d’ir a escar a la persona que la represiente difuera d’as suyas filas? ¿Cómo le parla ixe comportamiento a la suya militancia?

Que a mes y meyo d’unas eleccions, un simple cambio de candidatura pueda fer chirar lo scenario electoral ye qualcosa que me cuesta entender pero que pareixe prou cutiano. Lo mundo politico d’agora funciona a una velocidat prou mayor que no antes. La trachectoria de Ciudadanos en ye buen eixemplo. Las enqüestas no valen ni brenca ni meya debant d’un electorau que, a ritmo de twitter, fa trending topic una u atra opción politica d’un día t’atro. Los candidatos y candidatas son mas influencers que ideologas, mas presentadoras que teoricas, mas show-women que chestoras.

Talment isto no siga ni bueno ni malo, sino simplement una circumstancia que cal asumir. Si l’equipo, las personas que prenerían las responsabilidatz de chestión, son las adequadas, ¿qué importa si se destina a una d’as personas d’a candidatura a un papel nomás mediatico? ¿No ye nomás unatra especialización mas en ixa tendencia antirenacentista que vivimos habe tiempo? Levando-lo un poquet mas enta alla, ¿no se podría profesionalizar de tot y que la candidata sisquiá plegase a tener cargo politico? ¿Que s’ocupase de fer mitins y entrevistas pero no ocupase lo suyo posiento en l’administración que la trigase?

Seguiré sin entender ni compartir que s’apueste tanto por los personalismos en los partius, ni por candidatas estrela. Pero lo feito ye que ye una manera de movilizar voto que funciona muito y bien. Las personas que militamos en organizacions d’izquierdas habríanos de preguntar-nos cómo y por qué. Y si queremos cambiar-lo, por coherencia u estratechia, cómo habríanos de fer-lo, u mesmo si ixo ye posible. Tanimientres, entre que trobamos atras ferramientas millors, habremos de fer servir las que tenemos.

No hay comentarios: