viernes, 10 de junio de 2022

Cromos y violencia. Historias d'un cole de mosens XIV

En los 80 las coleccions de cromos yeran bien diferents a las d’agora. Los albums yeran de papel u cartulina, igual como los propios cromos y mesmo caleba fer servir pegamin pa fixar-los en las suyas pachinas. Dimpués plegarían los apegallos, escusando-nos l’uso d’as puerquizas barras d’Imedio. Pero lo que siempre se me fació bien curioso yera la manera que teneban de promocionar-lo. Igual como con la droga, que diz que la primera dosi ye de baldes, de quan en vez amaneixeba un choven en la puerta d’o cole y nos regalaba l’album y bell par de sobres d’a colección que pertocase. Ya podetz contar, si no i yeratz, que l’empandullo que se feba en salir de clase yera de categoría. Los críos, que ya por naturaleza yeranos de arramplar con qualsequier cosa que fuese de bufanya, nos tricolotiabanos por conseguir totz los sobres que podesenos. Cada cromo que pillasenos en ixe ritual yera un menos que habríanos de pedigoniar a los nuestros pais dimpués. Si te lo montabas bien y conseguibas que lo mozo te’n dase prous, u, en bell despiste, furtar-le-ne un zarpau d’a mochila a on que los guardaba, tenebas meyo album completo. 

Empecipié coleccions d’ixas a brozuecos, pero no en rematé guaires. No en remero que dos: una d’avions y la de Monstruos, que encara conservo. D’a d’o mundial d’o 86 no me’n faltó que lo cromo de Juan Señor, con lo que ixo hodeba. Pero n’i hai unatro album que me’n alcuerdo perfectament y a on que no apegué ni un cromo: lo de Mafalda.

Un día mas salié de clase y sintié, a lo fundo, l’estrapalucio que febanos la cachimalla quan veniban los repartidors de cromos. Corrié sin saber lo que repartiban. ¿A quí le importaba, si yera de baldes? Agafé l’album y creigo que mesmo bell sobre, pero poca cosa. Ixe día hebanos saliu un poquet mas tarde. Dimpués d’a cacera, quan lo mozo heba rematau con lo ritual y amostraba las mans vuedas prebando d’explicar-nos que ya no teneba cosa mas pa dar-nos, me miré lo resultau. Yera un album de Mafalda, un personache que nunca no m’ha feito guaire gracia y menos en ixos anyos, en un entorno de cole de mosens no mixto, a on que un personache femenino y con ixe conteniu yera “cosa de chicas”. Asinas que le’n ufrié a Santi (nombre ficticio), un d’os mesaches que veniba enta casa con yo porque yeranos vecins d’a mesma carrera. Lo pilló, se lo miró, y lo fue a aventar t’a vasuera. Yo le’n dicié que no, que si no lo quereba que me lo quedaba yo que ya le daría bell uso. Siempre he teniu bell poquet de sindrome de Diochenes y d’atra man yera pensando en ufrir-le-ne a belatra persona que sí que le fese aprecio. Ell se negó a tornar-me-lo. S’estimaba mas de fer-lo micazas. La cosa acabó con una baralla que me deixó por tierra, plorando y habendo recibiu buen amiro de lapos.

No yera lo primer sobo que me foteba. No en estió lo zaguer. Bi habió un tiempo que se tornó un costumbre suyo. M’acompanyaba dica casa, me daba buen batán y se’n tornaba tranquilo t’a suya. Prenió caracter quasi ritual. Bell día se le fue la man, u mis pais me viyoron pior que de cutio, u decidié de chivar-me-ne u quemisió - tiengo ixos anyos un poquet foscos en la mia memoria - pero lo caso ye que charroron con lo pai de Santi pa explicar-le lo que yera pasando. Tot y que la cosa se calmó, los sobos continoron, tot y que con menos freqüencia. Sisquiá quan totz dos marchemos d’o cole, yo ta entrar en lo Medina Albaida y ell no sé t’a on, acabó aquello. Pa forro de bota, a los dos nos feba goyo la mesma mesacha y quan empecipié a festellar con ella, sabeba que en qualsequier momento se le podeba ir la flama y que ella, yo u totz dos acabasenos estando victima d’a suya violencia. Afortunadament ixo no pasó y, china-chana, perdiemos lo contacto de tot. Fa decadas que no sé cosa d’ell.

Pero lo que con los anyos me deixa enarcau ye que en tot ixe tiempo nunca no lo identifiqué como violencia u maltracto. A pesar d’os lapos y los sobos, seguiba acompanyando-lo voluntariament dia sin atro ta casa suya. Nos deixabanos tebeos, compartibanos lo mesmo club de rol, iba ta casa suya a chugar y ell veniba ta casa mía. En la cambra suya ascuité por primer vegada a Barricada u Tako, las primers collas de rock duro que conoixié. Quan empecipiemos a salir de bars, ibanos chuntos t’o Planta Baja l’Agujero Negro u lo DeVizio. Tardé a saber qué anyos en parar cuenta de lo que m’heba feito. Y quan digo muitos, digo que en estié conscient fa bien poco.

Tenebanos normalizada de tot la violencia fisica. Parte veniba de man d’os mosens que no dubdaban mica en fer-la servir. Pero entre los propios ninos yera luengache cutiano.Yo tamién repartié bella vegada. Levaba lunetas dende los seis anyos y si belún se’n feba la mofla yera la millor manera que conoixeba de desfender-me. Atras vegadas, yo no empecipiaba las barallas, pero no me quedaba recibindo.

Cuento que no me quedó garra trauma, u lo menos no n’he parau cuenta, por creixer en un entorno asinas. Ni por los batans que recibié ni por lo cutiano d’a violencia. Pero luent de creyer que ixo forcha no sé qué costodias que dicen por astí, creigo que lo deseyable ye reducir a la minima expresión la violencia vivida en las aulas, vienga d’a on que vienga. Por ixo, totz los programas y actividatz que se fan agora enfiladas a acabar con lo bullying, l’acoso y todas las formas de violencia me pareixen que fan a saber que falta y cada euro invertiu fa d’a sociedat nuestra un puesto millor a on que vivir.

No hay comentarios: