domingo, 8 de febrero de 2015

Por qué no creyer?

As cosas en que puede creyer a chent nunca no deixan d'enarcar-me. Fa bells diyas, en una charrada, una companyera nos deciba que no podebanos vestir de royo de maitins porque va en contra de no se qué movida zen, u bella cosa parellana. Que nos caleba ir cambiando de ropa seguntes o momento d'o diya. Bell rollo parellano a lo Feng Shui, pero con a ropa, cuento que será. Unatra companyera le preguntó "¿pero creyes en ixo?", a lo que ista contestó con un "¿por qué no?".

Astí sintié como totz os poders que fan as profesoras de sciencias de toda la planeta quedaban en no cosa debant d'una fatera inventada por bell iluminau, u mesmo por bell chuego infantil elevau a la categoría de filosofía, con un acotracio d'exotismo oriental, siempre millor que qualsiquier cosa d'o "scientifista occident", que deciba no se qui.

Ixa mesma persona, bell diya dimpués, dició creyer en l'horoscopo porque creyeba que "as planetas influyiban en nusatras en l'inte de naixer". Tamién ye cristiana, d'as que van ta misa de cutio, y s'amostró carranyada quan les dicié que a homeopatía yera nomás augua u zucre, y que as flors de Bach y o reiki yeran atros timos iguals.

Charro d'ista persona, pero ye una actitut prou común. Creyer en tot. En tot fueras de en a sciencia, ye claro. Talment Jonathan Miller teneba razón quan s'estimaba más definir-se como no-creyent (disbeliever) que como ateu, ya que ye un concepto más amplo. Veigo masiau a soben como as cristianas creyen, antimás, en toda mena de atras creyencias. Belunas incompatibles, por cierto. Talment una vegada que crebas a muga d'as creyencias con una fatera, ubres a puerta a toda la resta. No sé si o cerebro funciona asinas, pero o fenomeno ye amplament estendillau.

Por qué no creyer en o "Feng Shui modisto"? Porque ye una fatera que se viye dende luen. Porque no bi ha garra estudio, indicio, sinyal, ..... que indique que siga asinas. Porque no se basa en una observación de fenomenos contrastada por dengún.... Por qué no creyer en l'horoscopo? Porque ye una ababolada que a posición d'unas planetas en relación a la nuestra y a uns debuixos que bells occidentals facioron en o ciel fa sieglos, y que ta forro de bota, hue ya han cambiau de posición, influiga de garra traza sobre nusatras. Porque a sola influyencia que tien Marte u Venus (u a Luna) sobre nusatras ye a suya gravedat y en l'inte de naixer a gravedat d'as mans d'a partera u medica ye más gran que no ixa. Por qué no creyer en (ficar nombre de creyencia no contrastada)? Porque, como dició Sagan, afirmacions extraordinarias cal que tiengan prebas extraordinarias. Porque si no nos preguntamos porqué as cosas son como son u si funcionan a humanidat desapareixería.  Porque dengún no viyó o can de Ricky Martin minchando Nocilla d'a totera de dengún.

Si quan nos dicen que meter un cactus en un repalmar te puede aduyar a conseguir treballo, u que pichar en l'escusau d'o medico mientres le faltas te curará os mals d'o garganchón, no se t'enchega l'alarma que te diz "isto ye una fatera", talment habríanos de revisar o nuestro esprito critico y, sobre tot, o nuestro sistema educativo. Porque ixo sí que ye un fracaso educativo.

A pregunta que cal fer no ye "por qué no?" sino "por qué?". Por qué cal vestir d'azul de maitins ta que as cosas vaiga bien? Por qué a Luna provoca más partos? Por qué nos van a fumigar avions en un ineficaz y absurdo chenocidio?. Y ya que prencipiamos a preguntar cosas, no sería por demás preguntar tamién "cómo?" u "ta qué?".

Información, información, información. En cal, y a palladas. Un d'os problemas que tamién me trobo a soben con istas "omnicreyents", pero tamién con muitos atros perfils de diferents graus de creyencias, ye a falta d'información. A homeopatía ye un d'os eixemplos más plateros. Quan a la chent que la esfiende les pregunto que si saben lo que ye, a soben me dicen que son "medecinas naturals", "hierbas", "medicamentos sin quimicos", u cosas parellanas. Lo que indica que ignoran dos cosas: lo que ye a "medicina scientfica" (1) y lo que ye a homeopatía.

Quan les explico lo que ye de verdat a homeopatía, fan uellos de caparra. Por un regular creyen que les miento (qüestions d'autoridat). Tamién gosan de recontar bella experiencia de "amimefuciona". Me preguntan "y alavez porque deixan vender-lo en farmacias?"... cosas asinas. Pero creigo que nunca no he feito venir a plego con iste afer a dengún que ya creyese. He conseguiu que qui no conoixeba a homeopatía estase a la tisva y la refusase, pero una vegada que i creyeban m'ha resultau imposible de fer-les cambiar d'opinión, encara que pueda alportar toneladas de prebas.

Ye muito facil, por lo que pareixe, creyer-te una fatera. Ye muito más dificil, y d'ixo cuento que bi habrá estudios, reconoixer que has estau creyendo en una fatera, u que o tuyo sistema de creyencias ye basau en chorradas que bell iluminau s'inventó bell diya y que consiguió ixemenar a bando. Errare humanum est, sed perseverare diabolicum.


(1) Termino que foi servir ta entender-nos. A medicina que no ye scientifica no ye medicina.

No hay comentarios: