lunes, 9 de abril de 2007

Bella cosa cambea (a la fin!)

Ista Semana Santa estié en Andorra, como toz os años dende fa zinco. Y como toz os años – a lo menos dende fa zinco – se fazió a Rompida, as prozesions y toda ixa mena d’autos relichiosos que se i fan. Encara que no bi abió guaires nobedaz sí que bi abría bellas cosetas que me fería goyo comentar.

A primera ya lebo cualques años beyendo-la y bella bez lo emos charrau entre bels aragonesofablans y no ye atra que o cambio de nombre d’a Rompida. Encara que toda a chen contina dezindo-le asinas, en os pasquins ofizials, guidas turisticas y meyos de comunicazión i aparixe como “El romper”. A primera no ye aragonés, ta qui no’n sepa mica. Simplamen ye un nombre tradizional en castellano no normatibo. Pero unatra begada más, bel saputaz ha dezidiu que ixo sona furo y que se cambea por bella cosa más pincheta, más elegán, más española: El Romper!. Podrían aber-le dito La ruptura de a ora u, mesmo mirando-se enta os andaluzes – que, a lo bisto, ixos sí que charran bien – y copiando a suya madrugá, tornar a baltizar-la como “A Rompía”. Encara denguno no me ha sabiu esplicar ixe cambio y no sé como no bi ha abiu garra protesta en o lugar u en a contornada.

A segunda, y a que más m’importa – ye que, a la fin, bi ha un bar an que se puede sentir buena mosica – u simplamen mosica – mientres fas un ordio. Cuan prenzipié a ir t’Andorra bi eba un chicorrón café que menaban unos archentinos an que se feba bel conziertet y a mosica no yera mala. Ixe café trancó en poco tiempo y, dende allora, toz os bars yeran iguals. Chunda-chunda y más chunda-chunda. De cabo cuan y en bels bars, meteban bella canta de Reincidentes, Platero u Extremo mientres un cuartal d’ora y prou!, unatra begada chunda-chunda. Isto, y a mía delera por a biera, feban que a ormino marchase ta casa bien luego. Pero iste año, dentré en un bar que ha cambiau de mans fa poco y beteme que me trobé con que i meteban Mallacán, Reincidentes, Obrint Pas, Cramberries, Pink Floyd, Iron Maiden, Manu Chao, Macaco y asinas asinas. De tot un poco. Bella bez se i colaba bella coseta más comerzial – La Oreja de Van Gogh, Paulina Rubio, Melendi… - que tampoco no inquestaba guaire. Marché d'o bar cuan i plegaba o Sol y abendo pasau una sobrebuena nuei. O bar estió a rebutir toda la nuei. Talmén no tantismo como belatros, ixo ye bien difizil, pero de seguras que fazión buena caxa. No sé si trunfará - aspero que sí - pero a lo menos agora os andorranos pueden eslechir. Yo no i bibo, pero i conoxco chen que de seguras no irá ta garra atro bar tanimientres iste contine ubierto. Si iz t’Andorra, ye bien fazil de trobar. Dentra en cualsiquier bar d’os que bi ha en o zentro d’o lugar y, malas que sientas una buena canta, ya i yes plegau.

Ah!, y esprisions ta toz y todas =s andorran=s y a resta de baxoaragones=s. China – chana ban cambiando as cosas enta millor; continaz asinas!

3 comentarios:

Arale dijo...

Que bueno que por fin mi pueblo tenga un pregonero (andorrao de adopción) como se merece. Muchas gracias!

Y la rompida seguirá siendo rompida se pongan como se pongan los redactorcillos de prensa zaragozanos o madrileños o el literato de turno.

Y por cierto, hay actos en la Semana Santa no religiosos, pero no voy a abrir aquí un debate ;)

Anónimo dijo...

Agradezco tus palabras sobre mi pueblo. Suena muy entrañable todo lo que dices en fabla aragonesa. Te felicito porque te expreses en ella y me lamento porque la inmensa mayoría de los aragoneses la ignoremos sin mala conciencia. Te adjunto la dirección de mi blog. También abordo temas de Aragón aunque resida en Barcelona. Un codial saludo

http://lperezcerra.blogspot.com/

Los Galos dijo...

Una miqueta, aquí dizimos miajeta y miajica, tarde contesto. Pero lo foi de buen implaz. Como i diz Arale, a "rompida" rompida ye.Y descuida que dende as mías posibilidaz demandaré a qué fin ixo de "el romper".
"Chino Chano" faremos camín.