jueves, 24 de abril de 2014

Vendendo libros en aragonés

Iste miercols se celebró lo diya d'o libro. Tamién Sant Chorche y o diya nacional d'Aragón, pero ta ixo adedicaré unatro post bell diya. Arale y yo pasemos o diya en un puesto vendendo eixemplars de "Prou prou luen.... cuentos en aragonés ta un esdevenider sostenible". Estioron más de diez horas charrando con a chent y vivindo a realidat d'o diya d'o libro en  toda la suya plenitut. No yera a primer vegada que treballaba en una feria u diya d'o libro, en soi farto ya, pero sí la más especial y intensa que nunca no heba viviu. Asinas que me permitiré en iste post fer bellas reflexions y recontar bellas cosetas.

Ta prencipiar, a experiencia estió muito positiva. Qui me diga que no bi ha intrés en Aragón por l'aragonés, que se monte un puesto como lo que montemos y me lo torne a decir si contina pensando asinas. Se i amanó muitisma chent. Muitas preguntoron por cursos tamién. Y, por un regular, a respuesta d'a chent estió muito buena y d'intresar-se-ie prou.

Muitas amigas, conoixidas y companyeras nos visitoron. Quiero agradeixer-les dende istas ringleras, tot lo refirme que nos dioron, que siempre fa goyo de viyer que a chent s'intresa por as cosas que fa uno. Antimás beluna nos fació de comercial improvisada...

Igual como m'ha pasau en atras ocasions, m'asperaba bell pleito u bella fatera con o tema catalán. A verdat ye que tardó prou. De feito, os primers en nombrar o catalán, ya de tardes, lo facioron ta contimparar-lo de buenas. "Isto se pareixe prou a lo catalán. Son luengas chirmanas. Hemos de fer totz un poder por conservar lo nuestro patrimonio lingüistico" y tal... A segunda vegada no estió tant maha, y ya prencipioron con as fateras de que "en a tele nomás sale Sant Jordi y no pas San Jorge" (de Sant Chorche no en charran), "les daré iste libro a los independentistas catalans ta que se hodan" (tremolando que son) y cosas asinas. Galvana que fa de responder-les y tot.

D'ababols, en teniemos ixas y unatro que, como yera d'asperar, nos tocó as bolas con o tema grafico y, antimás, a lo gabacho. Dimpués de fer-le una chiqueta uellada a lo libro, a escuchetes y ta sí mesmo, pero con prou voz como ta que l'ascuitasenos, mormostió "Bah, iste ye escrito en a grafía ixa que s'han inventau"... y fuyó como Lupercio en busca d'as b's y z's d'a grafía d'o 87, ixa que surtió naturalment en un hortal por gracia divina, amén.

D'o tema grafico no teniemos que atro comentario, d'un zagal que heba aprendiu ya feba muitos anyos y que no sabeba que bi heba un atro estandar grafico. No l'importó mica o cambio y no le causó dengún refús. A resta de chent que i pasó lo mesmo. A mayoría nian en paroron cuenta y, si lo facioron, no dicioron ni pon. Confirmando, una vegada más, que a la mayoría d'a chent l'importa prou poco como s'escriba l'aragonés y que no van a morir-se en viyer as "ny", "v", "c" y "h".

A mayoría d'a chent, afortunadament, va conoixendo más y millor a realidat de l'aragonés. D'as que nos visitoron nomás bells poquetz le clamoron "fabla". Dengún no nos vinió con o ferrete de "o conchunto de fablas", "son dialectos charraus en a montanya", ni cosas parellanas que, fa no tantos anyos, yeran de sentir-se terne que terne quan tenebas un puesto d'ista mena.

O libro ye endrezau, más que más, ta ninas y ninos, ta que aprendan sobre l'aragonés y a naturaleza. Asinas que no ye raro que a-saber-las d'as personas que se bi intresasen fuesen mayestras u chent relacionada con l'amostranza. Nos fació bien de goyo viyer que muitas personas yeran a la busca de bell material d'ista mena ta fer-lo servir en as suyas clases. Tamién, tocant a lo tema de l'amostranza, una d'as personas que nos visitó preguntó por a formación que caleba t'as plazas de mayestro con perfil de luenga aragonesa que se convocoron fa poco. Isto ye debat cutiano en as escuelas d'aragonés, que o diya que l'aragonés faiga honra t'as oposicions se nos plenarán as clases.

Estando lo negativo nomás que anecdotas, insisto en que o balanz d'o diya estió más que positivo. Vendiemos un amiro de libros, espardiemos un trapacil de fuellas informativas sobre os cursos d'aragonés, a chent, de todas as edatz, s'intresó a-saber-lo por o libro y a luenga, ...

L'aragonés ye bien vivo, prou que sí. O diya que l'administración refirme, de verdat, a luenga aragonesa, con muito poco se podrá conseguir muitismo, pues o calibo y as ganas de tornar a enchegar a flama de l'aragonés ye astí, sin garra dubda. Nomás calen ganas.

4 comentarios:

Anónimo dijo...

Lo que podía haber sido un buen artículo sobre la venta de libros en aragonés a perdido toda credibilidad al convertirlo en un ataque rastrero a la grafia del 87. Haztelo mirar, no ganas nada insultando y menospreciando a los que no usan tu grafia. Al fin y al cabo no hay nada oficial y nadie está obligado a nada. Lo que hay que hacer es tender puentes de acercamiento entre todas las posturas, no crear disputas. Se más transigente. Y te escribo esto en castellano para que no te de algo, ya que yo no uso la misma grafia que tu. Un saludo.

Barrenau dijo...

Cosa más alueñada d'o que pretendeba. Sincusaz si ha parexiu ixo, porque no yera a mia intinzion. De feito, lo que criticaba yera la intransichenzia d'a personas que, nomas porque o libro ye en G.ACAR pasaba sisquiá de continar mirando-se-lo. Ixo sí que me parexe una falta de respeto y una intransichenzia de tot.
D'a grafia foi dos comentarios: L'uno sobre l'ombre ixe (talmen en un tono masiau somarda) porque ni a G.87 ni a G.ACAR ni garra grafia de garra luenga ye "natural". Prou que a G.ACAR ye imbentada. Tanto como a G.87 u a d'a RAE, en o caso d'o castellano. Ye que una grafia cal imbentar-la. No existen "grafias populars" u "naturals", a lo menos que yo sepa.
L'atro comentario que foi, ye d'un zagal que, encara que eba aprendiu en G.87, o feito de que esistise una atra grafia, simplamen le resulto curioso. Ni s'estiró d'os pels ni se carraño ni cosa. Lo bibio con prou normalidá.
En l'articlo no menosprezio a dengun. No falto que a l'ombre que desprecia o libro en estar escrito en G.ACAR. Pero bueno, el se lo pierde. Yo no tiengo garra problema, por cierto, en leyer cosas en G.87. Ni en fer-la servir, si cal, como puedes beyer. M'estimo mas de fer servir a G.ACAR por motivos que ya he comentau en publico masiadas begadas.
Si beyes enrestidas a on que no bi'n ha, u m'espresau mal, que alabez lo siento muito, u talmen yes una mica paranoico.

Anónimo dijo...

a persona que ha chemecau por a "supuesta" enrestida a la grafia d'o 87 (que no ye asinas) podria prencipiar por fer-la servir y no emplegar o castellán.
Sobrebueno articlo, y gracias por o vuestro esfuerzo companyeras!

Chesus dijo...

T'a persona que ha feito o primer comentario:
Tiengo que decir-te que soi de raso d'alcuerdo con tu en lo de que cal fer puentes y amanar posturas. Sindembargo si leyes a monico l'articlo se ve platero que o comentario va endrezau a una persona en concreto y no pas t'a grafia d'o 87.
Mete-te en a pelleta de Barrenau, si yes 10 horas fendo un poder ta espardir l'aragones y de vote y boleyo se i amana un desustanciau y te dice ""Bah, iste ye escrito en a grafía ixa que s'han inventau"., te tien que estricallar os collons no pas? Todas as grafias son inventadas.
Soi d'alcuerdo con ell en que " a la mayoría d'a chent l'importa prou poco como s'escriba l'aragonés y que no van a morir-se en viyer as "ny", "v", "c" y "h". todas istas falordias nos fan a-saber-lo mal. Ta ixo ya en tenemos a os Vadillos con o klingon, PAR PP u PSOE, mesmo IU.
Si se ha vendiu una ripa libros, si a chen s'ha intresau por os cursos d'aragones o treballo ye bien feito y prou. O d'as grafias me bufa la pocha.
Un saludo