lunes, 26 de junio de 2017

Arya, la picaraza

La cultura faunistica que las urbanitas tenemos en istas latitutz fan que, por un regular, conoixcamos muito millor os comportamientos de animals exoticos y aluenyaus que no pas os propios. Todas hemos visto, u sondormiu, os crocodilos d'o Serengueti asperando a la molta a que pasase lo buei, u a los monetz de Madagascar, u a los cancros ferradura. Totz animals que sabemos distinguir perfectament y que forman parte d'a cultura popular.

Manimenos, por cada diya ye menos la chent que conoixe la parola picaraza, que sabe distinguir cinco aus d'as que viven en a ciudat, u dos peixes que no sigan lo sirulo. No digamos ya lo comportamiento mientras vive d'o tocin que nos minchamos con una biereta en o vermu d'o domingo. Precisament o comportamiento d'as picarazas ye una cosa que soi descubrindo en zagueras y que, a un megaurbanita como yo, me deixa bien enarcau.

Prencipió un diya en la faina mia. A oficina an que treballo da a un patio amplo rodiau de pisos. Un companyer m'avisó de que difuera bi heba show y como no bi heba guaire empandullo me'n salié. Astí, o vecindau se miraba curioso como una picaraza iba coixín - coixand fuyindo d'atras dos que le chilaban firme. A imachen en salir d'a oficina yera d'una picaraza en as tres pedretas, caminando por tierra, entre que as atras dos le grallaban dende una farola y un pueyo. A primer picaraza teneba feridas por tot. En lo cul, le faltaba la mayoría d'as plumas y tamién teneba calvas en a foyeta y en o tozuelo. En primeras no facié cosa. Pero dimpués me prencipió a remorder la conciencia.

Estié un rato consultando si podeba ocupar-se-ne bell servicio municipal. A la fin, valurando varias qüestions, decidié que a mia parella, que de muixons en sabe prou, y yo, nos ocupasenos d'o paixariquet. M'estié buena cosa de rato dica que la pillé chitando-le una chaqueta. A picaraza no podeba que esvolastriar poco mas de tres u quatro metros. La deixé en una caixa dica plegar d'a faina y la levé ta casa de meyodiyas.

Le faciemos unas curas, asesoraus por chent que sabeba lo que se feba. Le deixemos unas pizquetas y bien d'augua en dentro d'una caixa bien ampla que le apanyemos. A l'atro maitin, pareixeba tranquileta y mesmo heba minchau bell poco. Le metiemos nombre: Arya. Como lo personache de Chuego de tronos. A las pocas horas, la mia parella me gritó ta decir-me que heba escrabutau.

Tasament pasé con ella quince horas. Yera una picaraza que probablement la habría d'haber deixau morir sin fer-me-ne. Cuento que me pilló con a moral baixa. No yera o millor momento d'a mia vida tampoco. O peluchismo ye una malotía que m'afecta prou, encara que luite contra ella. Tot ixo chunto fació que me dase prou mal con aquello.

A imachen d'as picarazas que la heban picotiau dica provocar-le la muerte, m'encorreba. Se me quedó grabada a fuego. No sé si desfendeban lo niedo debant d'una invasora, u si les heba feito qualcosa u qual yera o motivo ta ixa quimera. As picarazas son d'os paixaros mas intelichents, y como ixe diya descubrié, tamien bien cruels.

Ixe comportamiento, que nunca no heba presenciau, creyeba que no tornaría a viyer-lo. Manimenos, en tasament una semana, lo he tornau a presenciar dos vegadas. En a primer, o trueno plegó antes que no l'eslampiu. Os grallius m'alertoron entre que leyeba baixo una ciresera. Dos arbols mas t'alla, quatro picarazas se tricolotiaban firme. Bueno, ta estar mas exactas, tres picarazas le foteban un sobo, limpio picotiar, a una quarta. Poquet a poquet, la iban aluenyando de l'aria que pareixe que protecheban. Por cada pizcotiau, se viyeba volar plumas. A la fin, a picaraza fuyió, cuento que bien ferida.

Pocos diyas dimpués tornaba ta casa por o carril bici que va arredol d'o Parque Tio Chorche. Quasi en plegando t'o puent de Sant Chaime, en una d'as chiquetas pinetas que i hai, viyé un paixaro por tierra. En acercar-me-ie, paré cuenta de que yera una picaraza, sin garra d'as plumas caudals y con o tozuelo feito un cristo. Aturé la bici y me'n baixé. En un petén prencipioron as menazas d'as atras picarazas. Puyé a uellada y las viyé mirando-se-me fito-fito. Un mozo que veniba dezaga de yo tamién se i aturó, y me dició que fese ficancia, porque yeran protechendo o niedo. A ell no se le fació mica raro ixe comportamiento, asinas que cuento que i sería feito. Ista vegada no la queríe prebar de salvar. A naturaleza ha de seguir os suyos camins, y son malas calendatas ta que nos faigamos cargo de dengun. 

No sé qué lectura farán d'istas cosas os hippies que idolatran a infinita bondat d'a naturaleza. Pero creigo que cal muita mas educación y divulgación d'o ecosistema que tenemos mas cerqueta. No ye normal que conoixcamos millor as rutas migratorias d'as ballenas azuls que os comportamientos familiars d'un ser que tantismo nos acompanya como ye la picaraza.

No hay comentarios: