jueves, 17 de octubre de 2013

Os pleitos d'o catalán: un eixemplo

Twitter ye a tabierna d'o sieglo XXI, a replaceta, a verbena, a on que todas nos tornamos filosofos y expresamos as nuestras opinions con rasmia. Como no podría estar d'atra traza, en os conflictos lingüisticos, Twitter no ye que un reflexo d'a sociedat. Y un buen reflexo me pienso. Todas as pleitinas que tenemos diya par d'atro tamién son en Twitter. Lo bueno ye que en queda constancia.

Una d'ixas pleitinas bi'n habió istos diyas entre, basicament, @natxosorolla y @cierzozgz, encara que tamién i participoron atros. He esleixiu a @cierzozgz (qui se identifica como "un mañico poco convencional") ta charrar d'isto no porque sía más u menos furo, u faya millor u pior pacha con ell. De feito no lo conoixeba dica o diya d'antis d'empecipiar a escribir iste post. Ye simplament un eixemplo que me ha pareixiu paradigmatico d'istas rufiertas y asinas puedo fer-lo servir ta comentar bellas cosas que serían graciosas si no estase porque o nuestro gubierno (y prou chent) piensa alto u baixo como ell.

O pleito prencipió quan @cierzozgz demandó a @CatalunyaIndep que se cambiase l'icono, que yera un mapa d'os Països Catalans, por "respeto a los aragoneses, valencians y mallorquins". Ya sabetz, y si no tos lo digo, que o prochecto politico d'os Països Catalans me pareixe lechitimo, pero de vez una error estratechica y politica, y que no lo comparto, encara que prou que cadagún puede proposar os prochectos que le aganen y prebar de fer-los funcionar. Si o mapa ye lingüistico garra problema, profés.

Aclariu isto, que no'n caldría pero lo foi ta que beluns continen leyendo, @cierzozgz contrimuestra os suyos conoiximientos lingüisticos con un Tweet: "Lenguas del Aragón Oriental Son varias y las respetamos a todas y por supuesto no las imponemos". 

Aquí ya apareixen dos mitos en 140 caracters. D'una man o país d'un millón de filologos que ye Aragón. Totz capables no ya d'opinar, sino de pontificar y distinguir perfectament totz os dialectos y microdialectos, con lexico local y fonetica incluyida de toda la Franja y tot lo dominio d'o catalán. D'atra man a imposición que se suposa que feba l'anterior lei de luengas u que se suposa que pretendemos os indepes, nacionalistas, os catalans u os "vampiros diurnos" que deciba Lisa Simpson.

Quan cal charrar de qualsiquier materia tecnica, cal ir t'a chent que'n sabe. Por muito que yo opine que a fuerza d'a gravedat accelera las cosas a 7,5 m/s2 u que Colón plegó en America pasando por Australia, os feitos son que g=9,8m/s2 y que Colón traviesó l'Atlantico por a on que lo traviesó. Si todas as filologas d'o mundo (as filologas con titol y ixas cosas, no as "filologas de tabierna") dicen que lo que se charra en Perpinyan, Chirona, Fraga, Valencia, Palma y L'Alguer ye lo mesmo y que se clama lingüisticament y historica catalán, yo puedo opinar que no y que s'ha de clamar chino mandarín, pero seré un inculto como poco.

Sobre a imposición d'a lei anterior, remito a l'articlo publicau en Arredol u a qualsiquier atro publicau sobre la materia, porque ye bien esclatera la cosa. Ixa lei yera feble de tot y no imposaba cosa. La de agora, manimenos, sí que imposa lo castellano, metendo bien d'entrepuces a la educación en qualsiquier atra luenga que no sía ixa. Por no charrar d'as politicas lingüisticas d'os gubiernos valenciano y mallorquín en contra d'o catalán en ixos territorios. 

Cuento que lo que ell entiende como imposar ye lo que se fa en Catalunya, a on que catalán y castellano conviven en relativa tranquilidat en a vida cutiana y (quasi) toda la chent d'asti puede expresar-se perfectament en as dos luengas, si quiere.

Alavez @natxosorolla dentra en a charrada y pregunta, educadament "@cierzozgz Per respecte, podries dir quines són eixes llengües que parlem?", a lo que @cierzozgz responde "Benabarrès, Lliterà y Fragatí I respect all languages but I hold abhorrence imposititions Catalans ought ponder!

De nuevas, muito que analisar-ie. Primer, valient por chitar-se t'a piscina. Por un regular, a istas preguntas contestan con atras cosas que viyeremos dimpués. Segundo, a o sur de Fraga pareixe seguntes iste experto lingüista que no se charra catalán, lapao ni cosa parellana. U sí, que me se yo. Tercer, fa servir l'anglés, prebablement a luenga con más dialectos y más dfiferents agora en o mundo y d'a que (me permito fer ista suposición) no dubda en garra inte d'a suya unidat. Torna a charrar d'ixas supuestas imposicions, o castellano nunca no s'ha imposau, y apareixen os nombres locals. Feré atra suposición que creigo que encertaré, decindo que no creigo que ista persona creiga que o castellano de Zaragoza, Uesca, Utebo u Daroca sían luengas diferenciadas (zaragozano, uescano, utebino u darocense).

Natxo, que ye un somardas y un provocador ;-) pregunta a @cierzozgz, alavez: "I què distingeix el lliterà del fragatí? I ja posats, què els diferència del parlar de Seròs?". Ye una pregunta simpla, sobre os argumentos ta decir que son fablas diferents. Tornando a o simil d'antis, si afirmo que Colón pasó por Australia, habré de fer referencia a los estudios que bi haiga sobre o tema, a lo proceso de colonización d'Australia, a los numerosos repuis d'as naus que i deixó u a lo diyario de a bordo d'os capitans d'a Santa María, la Pinta y la Niña. Como ye de dar ni ixos estudios ni ixas prebas existen, igual como no existen estudios ni prebas ta poder afirmar que lo que se charrar en a Litera, en Fraga y en Seros son luengas diferents. Ye un reto facil.

O mesmo @cierzozgz se "retrata" con a suya respuesta: "Tienes razón! Son comunes, identicos en gramática y vocabulario, ahora que caigo todos son #valenciano".  "Reconoixe" a unidat d'a luenga, en no poder contrimostrar lo contrario y, de vez, los clama valenciano recurrindo a atra d'as estratechias de FACAOS, PNHC y Gubierno d'Aragón, cada vegada más dificils de distinguir: lo que sía antis de clamar-le catalán a o catalán. O problema ye nomás o nombre. Mesmo reconoixen a unidat d'a luenga con tal que no se clame catalán. No pareixe isto más un problema politico u mesmo psicolochico u sociolochico que no pas lingüistico?

Cal decir que en istas envueltas d'a rufierta, @cierzozgz ya ha faltau a natxo y a @CatalunyaIndep decindo-les que tienen o tozuelo de complemento y endrezando-se a Natxo como #barretinaarosca. Foi ista aclaración, porque @cierzozgz se va calentando y tot carranyau diz:

"@ienterria @natxosorolla @CatalunyaIndep Señores #barretinaarosca vivir en vuestro mundo y dejar a los demás en paz!"

Pero Natxo, que no rebla ni encara que le falten, contina preguntando a lo experto lingüista:

"@cierzozgz Però saps distingir tamarità de fragatí, o eres dialectòleg de taverna sense saber català como @javierbarrabes i @Jarenaszgz?"

Y contina dando ferrete
"@cierzozgz Si vols, ves sumant. Dis 10 paraules diferens a Tamarit, a Fraga, a Alfarràs i a Morella"

Diez parolas. Un reto dreito y facil. Aquí plega lo millor:

@cierzozgz: "@natxosorolla @ienterria @CatalunyaIndep Si eres un dios de las lenguas minoritarias! Si tanto te gusta vete a cataluña y deja Aragón"

Deixando a un costau o feito de que considere "dios d'as luengas minorizatas" a belun capable de decir diez parolas diferents en Tamarite, Fraga, etc..., plega ixe inte tan repoliu quan un se queda sin argumentos y ninvia a la chent difuera d'o país.

En foi groma, pero me pareixe muito grieu. En Espanya y totz los territorios baixo la suya soberanía, en que tiens un prochecto bell poco diferent d'a gran Espanya monolingüe, monocultural, cristiana, tradicional y conservadera, te ninvian ta Cuba u, en iste caso, ta Catalunya. Si criticas a la ilesia, te ninvian a un país musulmán, si criticas a las dreitas, ta Cuba, Venezuela u Corea d'o Norte y, agora, si criticas a politica lingüicida, ta Catalunya. ¿Que concepto de democracia tien ista chent? ¿No i culle garra atro prochecto de convivencia que no siga o espanyol d'a constitución tal como la interpreta o PP? ¿Cómo, alavez, se les fa tan raro que cada vegada bi haiga más independentistas? "Si no quiers o mio prochecto d'una Espanya catolica, monocultural y monolingüe, marcha d'aquí!". Tot qui se sale d'as suyas "leis de pureza" ha de hopar-ne.

Dimpués torna a forachitar d'Aragón qualques vegadas más a qui esfendemos, simplament, que en Fraga, Valencia, Barcelona, etc... se charra lo mesmo: "Lo dicho pirate a Cataluña que tanto te gusta y los admiras y deja a los aragoneses que hagan su vida" (a no estar que la quieran fer en catalán, ye claro).

Atro argumento penible, y una tipica falacia argumental por cierto, ye enrestir contra l'autoridat de l'atro interlocutor. En iste caso l'autoridat, seguntes @cierzozgz, vien d'estar u no aragonés, en iste tweet "Si no eres Aragonés para que hablas, has estado en todos los pueblos de la franja?" Encara que a siguient pregunta lochica ye ¿y tú?, tampoco no ye un argumento. Si charramos de lingüistica (y nomas de lingüistica), no cal haber meso un piet en a franja ta saber que se i charra catalán, encara que ye de dar que ye prou convenient. Bi ha toneladas d'estudios y evidencias scientificas. Pero a primer parti ye pior. Nomás pueden opinar sobre lo que se charra en a franja as aragonesas, seguntes iste mozo. Ni alemans, suecas, chaponesas y prou que no as catalanas. Toda ixa chent ye contaminada por o pancatalanismo, entre que as aragonesas vivimos en un ambient puro, luen de toda ideyolochía lingüistica, politica, cultural o nacional que nos pueda endrezar a decir que lo fablau en a francha ye una u atra cosa.

Pero ye que ta forro de bota, @cierzozgz presuposa que@natxosorolla ye catalán y por ixo Natxo le pregunta: "Tu que creus, que sóc aragonès, o que no ho sóc? Jo sóc jo i les meues circumstàncies i els meus replies."

Quan @cierzozgz se quedó sin argumentos lingüisticos, u millor dito, quan le'n desmontoron totz, prencipió a tirar d'os politicos, que son ATRO TEMA. Si maitin Catalunya proclama o suyo amor eterno a Espanya, as parroquias de Leida tornan os biens ta Balbastro y Monzón, achiquen os mapas d'os logos d'as CUP ta nomás o principau, as editorials catalanas meten en totz os libros que Espanya existe dende fa 3.000 anyadas y Catalunya nunca no existió y que t'o Compromís de Casp i estioron tres de Vic que pasaban por astí ,y Artur Mas se cambea lo suyo nombre por Arturo, en o Matarranya se continará charrando catalán. Y si maitin se independiza Catalunya tamién.

Y asinas prencipió con as alfayas de siempre:

@natxosorolla Para terminar, estarás también a favor de que Cataluña retenga los bienes de la Franja???

El independentismo catalán se termina rápidamente #boicotproductoscatalanes

@natxosorolla @cesarlasanta @DaltdelaFranja Por cierto dices que eres catalán y del matarraña, esto que es como el Aneto y Fraga catalanes?

Atros dos argumentos que fació servir, tamién son cutianos. Uno ye un supuesto intrés economico en que l'aragonés y o catalán sigan oficials. Deixando d'un costau que tot lo mundo tien lo dreito a prebar de ganar-se a vida como quiera y que dengún no qüestiona os diners emplegaus ta traducir cosas a luengas imperials (anglés, francés, alemán, etc...) u a espardir o castellano "all over the world", en o caso aragonés l'academia de l'aragonés u la d'o catalán no costaba garra perra. De feito, en a mia opinión, no caldría ni que existise una academia d'o catalán en habendo-ie una autoridat lingüistica como ye l'IEC. Ye una mentira que Ferrando "pinganillos" espardió (copiando-la, no ye orichinal) y que se repite terne que terne en qualsiquier rufierta sobre o tema. "Más agora con la que ye cayendo", como repiten tamién.

"@natxosorolla Te van a dar la I en la real academia del #LAPAO y que opina la gente de tu puebo? Piensan como tu"

L'atro argumento, no lingüistico, ye que a independencia será una esferra, ya no porque se'n vaigan de l'estau, sino porque marcharían d'Europa. Europa ye mala u buena siempre seguntes convienga. Tamién da por supuesto que o catalán en Europa ye una mierda punchada en un palo y que una Catalunya independient quedaría isolada de tot d'a resta d'Europa. Y lo ilustra con as cazurradas cutianas:

"Para terminar Deu!!! Que vaya bien!, ya os tiraré jamón por la valla!" y mete iste vinclo.

"En la UE no hay fronteras, pero sí necios. Hasta otra, tomaremos jamón y fuet juntos, de buen rollo"  (Iste ye d'atro que refirma a @cierzozgz y que no sabe que en a UE sí que bi ha mugas)

Y @cierzozgz le responde: "Para los países fuera de la EU si y + para los no reconocidos por la UN. Prefiero la longaniza!"

En o rollo "Espanya y o tocín", ni dentro...

No quiero rematar sin sinyalar atros "pecadetz" que fa como acusar de falta d'educación por endrezar-se enta ell en catalán (ta forro de bota, una luenga que diz conoixer), retwittear a Toni Cantó y Esperanza Aguirre, qui de vez relaciona l'independentismo catalán con ETA, faltar a las plachas de Barcelona, tirar d'o topico d'o catalán radiu, y asinas asinas. 

Como he dito fa bells parrafos: divertiu ta un rato y ta pasar un maitin sin guaire faina si no estase porque ista opinión, toda ella, toda la linia de pensamiento que antimás relaciona politica, luenga, identidat, economía, etc... ye muito present en muita chent y ye lo pensamiento dominant en os gubiernos aragonés y espanyol. Y tien dos nombres: espanyolismo y catalanofobia. Y un danyo colateral (entre atros) prou grieu: a muerte cada vegada más amanada de l'aragonés.

P.D.: Deixo, ta rematar, aquell video que estió viral fa bells meses, a on que una andaluza explica a suya relación con o catalán dende una anvista desapasionada y razonable, siempre dende a suya anvista.



2 comentarios:

O Charraire dijo...

Muit bien! Fa goi poder leyer de cabo quan cosetas com'ista y més encara n'aragonés.

O Charraire dijo...

Muit bien! Fa goi poder leyer de cabo quan cosetas com'ista (y més encara n'aragonés).